PROF.DR.HAMİT PEHLİVANLI


TÜMGENERAL MUSTAFA FİKRET KARABUDAK

TÜMGENERAL MUSTAFA FİKRET KARABUDAK


ASKERÎ FABRİKALAR UMUM MÜDÜRÜ
TÜMGENERAL MUSTAFA FİKRET KARABUDAK
Doğumu: 1893(1309) ? Ölümü: 8 Ekim 1952
(Sicil No: 330-b-69)


            Mustafa Fikret Karabudak Paşa Denizli?nin Çal Kazası?nda Hüseyinler Mahallesi?nde doğmuştur. Babası Ahmet Çavuş, annesi Fatma Hanım?dır. İlköğrenimini İstanbul?da ?Şemsü?l-mekâtip? isimli okulda tamamlamıştır. Daha sonra Kuleli Askerî Lisesi?ne girmiştir. Buradaki öğrenimini tamamladıktan sonra 1911 yılında Harp Okulu?na kaydolmuştur. 1914 yılında Topçu Mülâzım-ı sani (teğmen) rütbesiyle buradan mezun olmuştur. Emeklilik Sicil Beyannamesinde belirtildiğine göre sicil no: 330-b-69?dur. Teğmen Mustafa Fikret 1914?te Çanakkale Bolayır?da bulunan Ağır Topçu Alayı?na tayin olundu. 1 Mart 1917 yılında Üsteğmenliğe terfi etti. Savaşlardaki başarısından dolayı ?Harp Madalyası?, ?Gümüş Liyakat? ve ?Alman Demir Salip? madalyaları ile taltif edildi. Cafer Tayyar Bey ile birlikte Bulgaristan?dan 13 Aralık 1920?de İstanbul?a gelmiştir.  İstanbul?da fazla kalmamıştır. Hazırlıklarını tamamlar tamamlamaz Anadolu harekâtına katılmak üzere İstanbul?dan ayrılmıştır. İnebolu üzerinden Ankara?ya ulaşmıştır. 1 Mart 1921?de Yüzbaşılığa terfi ettirildi. 23.Tümen?de 1. Tabur Komutanlığı?na tayin edildi. Sakarya Muharebeleri sırasında 57.Topçu Alayı 3.Tabur Komutanlığı?na tayin olundu. Bu görevdeki başarılarından dolayı takdirname verildi. Daha sonra Afyon ve Dumlupınar Muharebelerinde 25.Topçu Alayı 3. Batarya komutanı iken gösterdiği başarılarından dolayı yine takdirname ile mükâfatlandırıldı. Ayrıca İstiklâl Madalyası ile de ödüllendirildi. 31 Ağustos 1922?de Binbaşılığa yükseltildi. 12 Ağustos 1923?te Yahşihan (şimdi Kırıkkale?nin ilçesi) Topçu Mühimmat Depo Müdürlüğü?ne, 5 Nisan 1924?te Harbiye Nezareti Topçu Şubesi?ne, 28 Eylül 1929?da Erzurum Silah Fabrikası Müdürlüğü?ne tayin olundu. Erzurum Silah Fabrikası Müdürü iken fabrikada bazı tadilat ve tamirat işleri yaptırmıştır. Askerî Fabrikalar Umum Müdürü Osman Zati Bey?in emirleri ile kışlanın tavlalar kısmında eski duvarları mevcut olan kısımların üzerine çatı yapılmak suretiyle eski tamirhane buraya nakledilmiştir. 1929 yılı içerisinde hususi fasıldan 20.000 ve inşaat faslından 5000 lira olmak üzere toplam 25.000 lira müdürün emrine tahsis edilmiştir. Binbaşı Mustafa Fikret bu para ile çarkhane ve tesviyehane binası ile makine dairesinin çatı ve pencerelerini yaptırmıştır. Yine bu paradan bir ambarın çatısının bir kısmını yaptırmıştır. Ayrıca 1929 ve 1930 yılları içerisinde merkezden inşaat faslından gönderilen 10.000 lira ile demirhane ve marangozhanenin çatılarını da yaptırmıştır. Erzurum?da bir gazino ve kulüp kurmuştur. Ancak kulüp tescil edilmediğinden faaliyete geçememiştir.   Daha sonra izinli olarak Ankara?ya gittiği bir zamanda Umum Müdürlüğün emri ile 22 Şubat 1931?de Ankara Millî Müdafaa Vekâleti Fen İşletme Heyeti Topçu Şubesi Müdürlüğü?ne atandı. Dolayısıyla Erzurum?a bir daha dönmemiştir.  30 Ağustos 1932?de Yarbaylığa terfi etti. 1 Eylül 1933?te Ankara Silah Fabrikası Müdürlüğü?ne getirildi. 30 Ağustos 1937?de Albaylığa (sanayi-i harbiye) terfi etti. 21 Şubat 1940?ta Çanakkale Silah Tamirhane Müdürlüğü?ne , 24 Haziran 1942?de de Kırıkkale?ye tayin edildi. 30 Ağustos 1943?te Tuğgeneralliğe yükseldi. 1 Ocak 1946 ile 2 Eylül 1946 tarihleri arasında Kırıkkale Grup Müdürlüğü yaptı. 30 Ağustos 1946?da Tümgeneralliğe yükseldi. 2 Eylül 1946?da Askerî Fabrikalar Genel Müdürlüğü?ne tayin olundu. Bu görevini 24 Temmuz 1948?de Millî Savunma Bakanlığı Endüstri Dairesi Başkanlığı?na tayin olununcaya kadar sürdürdü. Daha sonra Endüstri Daire Başkanlığı?ndan alınarak 26 Ekim 1949?da Genelkurmay Fen ve Sanat Daire Başkanlığı?na getirildi.   



         
            Meslek hayatında birtakım yurt dışı görevlere katıldı. Bu meyanda 1927?de İsviçre?ye, 1938?de Almanya?ya, 1948?de de Amerika?ya gitti. Kırıkkale?de bulunduğu sırada şehre büyük hizmetler yaptı. Gelişmekte olan bu şehre halkın istifade edeceği fidanlıklar, parklar yaptırdı. Ayrıca halen bugün kendi adıyla anılan bir futbol sahası inşa ettirdi. 
                 Fikret Karabudak Paşa meslek hayatının ilk zamanlarında genç bir subay olarak cepheden cepheye koşmuş bir askerdir.  İstiklâl Harbi?nin kazanılmasından sonrada bu sefer teknik bir eleman olarak yeni Türkiye Cumhuriyeti Devleti?nin savunma sanayinin gelişmesi için çalışmalarına devam etmiştir. Erzurum, Çanakkale, Kırıkkale ve Ankara?da mevcut silah sanayinin çeşitli birimlerinde memlekete hizmetine devam etmiştir. Askerî fabrikalarda çalıştığı süre içerisinde maiyetindekiler tarafından daima sevilmiş ve takdirle anılmıştır. Bu sevgi ve saygıyı Ethem Deligönül ?Tüm kalplerde unutulmayan yağız yapısı, babacan davranışları ve samimi yönleriyle Fikret Karabudak Paşa?  diye ifade etmektedir. Ethem Bey bir başka yazısında da bu hususa değinerek onun hakkındaki düşüncelerini şöyle açıklamaktadır: ?Büyük zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşı?nın kazanılmasında katkısı engin olan Askerî fabrikaların tüm insanları onu daima sevmiş, saymış ve gönülden alkışlamıştı. Ankara Askerî Silah Fabrikası Müdürü, Kırıkkale Bölge Müdürü ve nihayet Askerî Fabrikalar Umum Müdürü olarak bulunduğu esnada.?  Fikret Paşa?nın avcılığa meraklı olduğunu, av partileri düzenlediğini bazı hatıralardan anlıyoruz. Bu tarz etkinlikler sırasında personeliyle arkadaş gibi olduğu, samimi bir hava içerisinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Paşa ile yakın çalışma fırsatı bulan Ethem Deligönül bu av partilerinden birini şöyle anlatmaktadır: ?..daha bir gün öncesi bütün hazırlıklar tamamlanmış, yanında bir de yamağı, aşçıbaşı başta, kazanı tavası tenceresi, çatalı, kaşığı kepçesiyle tam teçhizat kalabalık bir av ekibi gecenin karanlıklarında Askerî  Fabrikalar Umum Müdürü Fikret Karabudak Paşa?nın öncülüğünde, her havadan şarkısı gazeliyle koyu bir sohbet ve şakalarla av partilerinden birini yapmak üzere yolculuk başlamıştı. ..Nallıhan istikametinde durup dinlenmeden yol alıyor, yollar uzayıp gidiyordu. ?
          Millî Mücadele sırasındaki bazı hizmetlerinden dolayı bir kısım subaylar takdirname ile taltif edilmişlerdir. Yüzbaşı Mustafa Fikret?te bu listede adı olanlardandır. Başkomutanlığın bu hususta TBMM?ne yazdığı teklif şöyledir: ?T.B.M.Meclisi Riyâset-i celilesine. Afyonkarahisar, Dumlupınar muharebatında ve düşmanın takibatı esnasında bilfiil ateş altında hidematı fedakâraneleri mesbuk olan merbut cetvellerde esamisi muharrer ümera ve zabitanın Büyük Millet Meclisi takdirnamesiyle taltifleri arz olunur. Başkumandan Mustafa Kemâl.? 




          Fikret Karabudak Genelkurmay Fen ve Sanat Dairesi Başkanı iken emeklilik talebinde bulundu. Paşa?nın bu talebi Millî Savunma bakanlığı tarafından 7 Mart 1950 tarih ve 142762 sayılı yazı ile başbakanlığa iletilmiştir.  Fikret Paşa?nın bu talebi Cumhurbaşkanlığı tarafından da uygun bulunmuştur. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve Başbakan Şemsettin Günaltay ve Millî Savunma Bakanı?nın imzaladığı 8 Mart 1950 tarih ve 142762 sayılı üçlü kararnamede ?Genelkurmay Fen ve Sanat Dairesi Başkanı Tümgeneral Fikret Karabudak?(330-b-69)ın, isteği üzerine 5434 sayılı kanunun 39.maddesi (B) fıkrası gereğince emekliye ayrılması uygun görülmüştür.?  denilmektedir. Böylece Fikret Karabudak Paşa bu görevinden yukarıdaki kararname uyarınca 13 Mart 1950 tarihi itibariyle Tümgeneral rütbesinde iken emekliye ayrılmıştır.
          Mustafa Fikret Karabudak Paşa 1950 yılı Mart ayında emekli olduktan sonra siyaset hayatına atıldı. 14 Mayıs 1950?de yapılan IX. Dönem milletvekili seçimlerine katıldı. Seçim sonunda Denizli?den Demokrat Parti milletvekili seçildi. Bu seçimlerde 79.002 oy alarak meclise girdi. 16 Mayıs?ta seçim mazbatasını alarak 22 Mayıs 1950?de meclise katıldı.  Seçimden sonra Mecliste yeni seçilen milletvekillerinin ?seçim tutanakları? Afyon?dan başlayarak teker teker okunmuş ve milletvekillerinin onayına sunulmuştur.

Başkan Vekili Fuad Hulusi Demirelli?nin başkanlığında toplanan meclis oturumunda Mustafa Fikret Karabudak?ın milletvekilliği de onaylanmıştır. Mecliste Millî Savunma Komisyonu?nda çalışmıştır. 

         Fikret Karabudak?ın siyasi hayatı çok uzun sürmemiştir. Yaklaşık iki buçuk senelik bir siyasî hayatı vardır. Memleketi olan Denizli?de, Milletvekili olarak katıldığı bir okulun açılış merasimi sırasında kalp krizi geçirerek 8 Ekim 1952?de vefat etmiştir.  Denizli Milletvekili Emekli Tümgeneral Mustafa Fikret Karabudak?ın bu ani ölümü siyaset ve kamuoyunda büyük üzüntüye sebep olmuştur. Ülke çapında yayın yapan devrin bazı gazetelerinde bu ölüm haberi değişik şekillerde verilmiştir. Bunlardan Zafer Gazetesi haberi 9 Ekim günü  ?Çok elim bir kayıp: Denizli Milletvekili Fikret Karabudak öldü? başlığı ile vermiştir. Haberde şöyle denilmektedir: ?Büyük bir teessürle haber aldığımıza göre Denizli milletvekili emekli General Fikret Karabudak, dün öğleden sonra Babadağ Bucağı?nda seçmenleri ile bir konuşma yaparken ani bir kalp krizi neticesinde hakkın rahmetine kavuşmuştur. Memlekete sayısız hizmetleri geçmiş bulunan bu değerli vatan evladının vefatı şehrimizde derin bir teessür uyandırmıştır. Merhumun cenazesi vasiyetine uyularak bugün doğduğu yer olan Çal kazasına nakledilecek ve orada ebedi makberesine tevdi edilecektir.?   Milliyet Gazetesi ise ölüm haberini Anadolu Ajansı?nın 8 Ekim tarihli haberine dayanarak ?Denizli Milletvekili General Fikret Karabudak vefat etti? başlığı ile vermiştir. Haberde şöyle denilmektedir: ?Denizli Milletvekili Emekli General Fikret Karabudak bugün öğleden sonra seçmenleriyle Babadağ bucağında konuşurken kalp sektesinden vefat etmiştir. Merhumun vasiyeti üzerine cenazesi yarın doğum yeri olan Çal Kazası?na getirilecek ve defin merasimi burada yapılacaktır.?  Ölümünden sonra bu husus Mecliste de görüşülmüştür. Başbakanlığın bu husustaki meclise sunduğu tezkere şöyledir: ? Büyük Millet Meclisi Yüksek Başkanlığına: Denizli Milletvekili Fikret Karabudak?ın 8.X. 1952 tarihinde öldüğü, İç İşleri Bakanlığı?ndan alınan 15.X.1952 tarih ve 23302/ 64/ 13397 sayılı tezkerede bildirilmiştir. Teessürle arz ederim. Başbakan Adnan Menderes.? Tezkerenin okunmasından sonra Meclis Başkan Vekili Celâl Yardımcı?nın isteği üzerine merhumun hatırasına hürmeten milletvekilleri iki dakika süre ile ayakta saygı duruşunda bulunmuştur.        
           Paşa?nın ölümü ile boşalan Denizli Milletvekilliği için gerekenlerin yapıldığı bazı yazışmalardan anlaşılmaktadır. Bu meyanda T.B.M.M. Başkanı vekili 22.11.1952 tarihli Başbakanlı?ğa yazdığı 4275/9475 sayılı bir yazıda Fikret Karabudak?ın ölümü ile boşalan milletvekilliğine ?milletvekilleri seçimi kanunu? gereğince bir başkasının seçilmesine müsaade rica etmektedir.  Meclis Başkanlığı?nın bu talebi gerekenlerin yapılması için Başbakanlık Müsteşarı Ahmet Salih Korur tarafından Adalet ve İç İşleri bakanlığı?na bildirilmiştir.
           Sonuç olarak Emekli Tümgeneral Mustafa Fikret Karabudak, Türk Silahlı Kuvvetlerinin çeşitli kademelerinde çalışmış başarılı bir subaydır. Teğmen olarak ordu saflarına katıldıktan sonra meslek hayatına uzun süren savaşlarla devam etmiştir. Birinci Dünya Harbi yıllarında Çanakkale Cephesi?nde harple başlayan askerî hayatı, İstiklal Harbi boyunca da devam etmiştir. Gerek I.Dünya Harbi, gerekse İstiklal Harbi?nde cepheden cepheye koşmuş, çok ciddî muharebelere katılmıştır. Görevi sırasında her türlü fedakârlığa katlanmıştır. Bu yüzden de birçok madalya ile özellikle ?Kırmızı Şeritli İstiklâl Madalyası? ile taltif edilmiştir. Kurtuluş Savaşı?nın bitmesinden sonra da ?Harp Sanayinin? gelişmesi için hizmetlerine devam etmiştir. Uzun yıllar Askerî Fabrikalar Umum Müdürlüğü?nün çeşitli kademelerinde çalışmıştır. Bu kurumun genel müdürlüğüne kadar yükselmiştir. İdarecilik yaptığı zamanlarda da personeli tarafından sevilen bir amir olmuştur. Özel hayatında avcılığa ve futbola meraklı olduğu anlaşılıyor. Av partilerine katılanların hatıraları ve yapılışına yardım ettiği spor tesisleri bunun bir kanıtıdır. Erzurum?da bulunduğu sırada bir futbol kulübünün kurulmasına çalışmış; Kırıkkale?de bulunduğu sırada da bir futbol sahasının tesisine ön ayak olmuştur. Kırıkkale Spor Kulübü?ne ait olan bu futbol sahası günümüzde de hala onun adıyla ?Mustafa Fikret Karabudak Stadyumu? olarak anılmaktadır. Emekli olduktan sonra kısa süren bir siyasi hayatı olmuştur.

  • Perşembe 15.1 ° / 6.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cuma 13.4 ° / 8.1 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cumartesi 17.6 ° / 4.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı