ALÇAK BASINÇLI HAVALAR TEHLİKELİ
Yetkililer uyulması gerekilen kuralları şu şekilde belirledi; “Ülkemizde bilgisizlik yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Güneybatıdan esen bir rüzgâr olan lodos nedeniyle her yıl karbon monoksit gazı nedeniyle onlarca kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbon monoksit gazı ile zehirlenmektedir”
DOĞALGAZ KARBONMONOKSİT İÇERMEZ
“Karbon monoksit renksiz, kokusuz, tatsız, yanıcı ve zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Günümüzde işlenmiş gazdan daha fazla kullanılan doğal gaz ise karbon monoksit içermez. Ancak bazı durumlarda doğal gaza işlenmiş gaz eklenebilir”
PATLAMA TEHLİKESİ DE VARDIR
“Doğal gaz ancak bütünüyle yanmadığında ve havada oksijenden çok daha fazla miktarda bulunduğunda zehirleyici olur. Karbon monoksit zehirlenmesi genellikle kömür ya da odunun ısıtıcılarda tam yanmaması, gazla çalışan’ makinelerin kapalı yerlerde çalışması, işlenmiş gazın borulardan kaçak yapması, doğal ya da işlenmiş gazın tam yanmaması sonucu ortaya çıkar. Gazların zehirlenmeye yol açmasının yanı sıra bir de patlama tehlikesi vardır. Patlama yanıcı gazların kapalı bir ortamda birikmesinden sonra ufak bir kıvılcımla oluşabilir”
GARANTİ SÜRELERİNE DİKKAT EDİLMELİ
Gaz zehirlenmelerinin önlenebilmesi için alınacak tedbirlerse şöyledir; Kullanılan her türlü ısıtma cihazının garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmelidir. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, düzensiz ısı dağılımı nedeniyle baca çekişi zayıflayacağından, soba yakılırken aşırı doldurulmaması gerekir. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce kesinlikle sobaya yakıt konulmamalıdır”
ŞOFBEN MUTLAKA BACAYA BAĞLANMALI
“İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanmasının sağlanması gerekir. Özellikle lodoslu havalarda ölüm oranlarında artış gözlendiğinden dolayı bacalar standartlara uygun değilse soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece mutlaka söndürülmelidir. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizlenmelidir. Şofben mutlaka bacaya bağlanmalıdır. Bacalar yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, banyo ve tuvaletten geçirilmemelidir”
BELİRTİLERİN BİLİNMESİ ÇOK ÖNEMLİ
Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçağından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde oluşmaktadır, Lodoslu günlerde mümkünse soba yakılmamalı ve yatmadan evvel mutlaka söndürülmesi gerekir. Zehirlenme belirtilerinin bilinmesi çok önemlidir. Karbon monoksit kandaki oksijenin yerini aldığından karbon monoksit içeren dumanlar çok tehlikelidir. Karbon monoksit zehirlenmesinde ilk belirtileri baş ağrısı ve baş dönmesi, kulak çınlaması, yüz kızarması, dudakların kiraz kırmızı rengini alması ve yorgunluktur. Bunları bilinç kaybı ve ölüm takip eder. Tehlikenin farkına varıldığında kazazede bulunduğu yerden açık havaya çıkarılmalıdır. Kazazede bir an önce hastaneye ulaştırılmalıdır”
GAZ ZEHİRLENMELERİ KONULU EĞİTİM
“Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir. Karbon monoksit zehirlenmelerinin mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerekir. Sağlık Bakanlığı ‘na bağlı 114 Zehir Danışma Merkezinin telefon numarası aranılarak zehirlenmelerde yapılacak ilk yardım hakkında bilgi alınabilir. Isınma amacıyla kullanılan soba, kombi ve şofbenlerden kaynaklanan zehirlenmelere karşı halkı bilinçlendirmek adına Müdürlüğümüz Eğitim Şubesince ‘Gaz Zehirlenmeleri’ konulu eğitim düzenlenmiştir. Eğitimde zehirlenme nedenleri, tedavisi, zehirlenme belirtileri ve gaz zehirlenmelerinin önlenmesi için yapılması gerekenler anlatılmıştır” denildi.