Kırıkkale?de Bir Zamanlar Tarım Alet ve Makinaları Üretiliyordu. Peki, Ya Şimdi (!)

?Yıl 1952. Babam İbrahim Örs Mimar Sinan Caddesi?nde (Bankalar Caddesi) kaynak işleri yapan ilk atölyesini açar. Aynı zamanda MKE?nin bir işçisi olduğu için yanına bir kalfa alır. Atölye iş almaya başladıkça büyümeye başlar. 1960?lı yılların başlarında ilk römork üretilir. İzleyen yıllarda römorka ek olarak su tankı, batöz, pulluk da eklenir. Kırıkkale artık tarımsal üretimin en önemli girdilerinden birisi olan alet ve makinaların üretildiği önemli merkezlerden birisi olmuştur. Bu arada atölye eski sanayiye taşınmış, artık fabrika olarak seri üretime de başlamıştır. İşler iyi gidiyor, yeni siparişler alınıyor ve üretim aksamadan yapılıyordu. 1975 yılında Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK)  ihtiyacı olan değişik lojistik ekipmanlar imal edilerek üretime devam edildi. 1979 yılında yurtdışına ilk ihracat yapıldı. Alınan siparişler ve iş hacmi eski sanayiye sığmaz oldu.

1980 yılında, Mahmatlı mevkiinde 65.500 m²?lik bir arazi üzerinde, 15.000 m² kapalı alanda kurulan 3 yeni fabrikayla üretime devam edildi. 1982-1985 yılları arası işler daha da büyüdü. İşçi sayısı 250?e kadar çıkarıldı. Bu yıllar, İbrahim Örs Tarım Alet ve Makinaları San.Tic. A.Ş. için altın yıllarıydı. Fabrikalarda römork, soklu pulluk, diskli pulluk, kültivatör, rototiller, mibzer, diskaro, toprak sıkıştırma silindiri, gübre dağıtıcı, fide dikim makinası, batöz gibi tarımsal alet ve makinalar imali yanında tüm treyler çeşitleri, askeri malzemeler, karayollarında kullanılan her türlü kar bıçakları, hava meydanları yer destek malzemeleri de üretilebilmekteydi. Üretilen bu araçlar ülke içerisinde pazarlandığı gibi başta Irak olmak üzere Suudi Arabistan, Suriye, Yemen, Afganistan ve bazı Afrika ülkelerine ihraç ediliyordu. Üretilen askeri malzemeler ile TSK?nın önemli bir tedarikçisi konumuna gelinmişti. Irak ordusuna 11 bin adet dolayında su tankı ihraç edilmişti. Yapılan ihracatlarla ülkemize 25 milyon dolar dolayında döviz kazandırılmıştı. Üretim bu haliyle 2000 yılına kadar devam etti. 2000-2007 yılları arasında artık durağanlaşma dönemine girilmişti. İşler iyi gitmiyordu ve siparişler kesilmişti. Fabrika teknolojisinin yenilenememesi, finansman sıkıntısı gibi nedenler durağan dönemi daha da kronikleştirdi. En sonunda bir atölyede bir işçiyle başlayan adım, tam 55 yıl sonra, 2007?de sonlandı. 2007 yılından beri atıl olarak bekleyen fabrikalar yeni yatırımcılarını arıyor.? 

Buraya kadar anlatılanlar, ilimizde tamamen yerli sermaye ile kurulmuş özel bir sektörün kısa hikâyesidir. İlimizde İbrahim Örs ile başlatılan adımlar, firmanın 1982-85 yılları arasındaki üretim seviyesindeki gibi korunabilse ve teknolojisi yenilenerek bu zamana kadar ulaşabilseydi, Kırıkkale tarım alet ve makinaları üretiminde söz sahibi Konya, İzmir, Aydın, Bursa, Balıkesir, Manisa ve Tekirdağ gibi illerimiz arasında belki ilk sıralarda yer alabilecekti. Temennimiz buydu. Ülkemizde tarım alet ve makinaları sektörünün, yaklaşık olarak 20.000 kişiye doğrudan istihdam sağladığı ve 500 milyon dolara yaklaşan bir ihracat seviyesine ulaştığını söylersek, herhalde bu temennimizin nedeni daha iyi anlaşılabilir. Ne diyelim, olmadı. Umarım yeni yatırımcılarla bu ivmeyi yakalayabiliriz.