HABİLHAN PEHLİVANLI


Şehirleş-me ve Kırıkkale(1)

Şehirleş-me ve Kırıkkale(1)


Kırıkkale ile ilgili bir şeyler yazmamak için kendimi tutuyorum çoğu zaman…
Zira bazı yetkililer samimi ve gerçekten bu şehre bir şeyler verebilecek eleştirilerimi, gerek kendi düşünceleriyle gerekse birilerinin etkilemeleriyle kötüye yorup bana karşı cephe alabiliyorlar.

Neyse, bu kısım, hakkımda “su-i zan” edenlereydi. 
Onlar alacaklarını alsınlar. 
Ama asıl bu şehre gönül vermiş yetkili yetkisiz her bir fert de şimdi söyleyeceklerime kulak versinler.

Hepimizin malumu, Kırıkkale 1925’te kuruldu ve 1929 yılında da belediyelik oldu. Yani Kırıkkale Belediyesi’nin kuruluşu 1929…

Hızlı ve düzensiz büyüme, şehrimizin bugünkü halinin belki de en büyük sebebi. Öyle ki, 1935’te bir nahiye olarak nüfusu 14 bin 494 olan şehrimizin 10 yıl içerisinde 54 bin 138 nüfuslu, Türkiye’nin birçok ilinden daha büyük bir ilçe olabileceğini kimse akıl edememiştir sanırım o yıllarda.

Ve her geçen gün hızla büyüyen şehrimizin, 2000 yılındaki nüfusu 400 binlerle telaffuz ediliyordu. Her ne kadar 2000 yılından sonra her yönden küçülme gösterse de o yıla kadar süren hızlı ve ani artış birçok sorunu da beraberinde getirmiştir.
***
Bu tür hızlı nüfus artışı olan şehirlerin en belirgin ve en büyük problemi elbette şehirleşme ve şehir kültürünün oturtulamamasıdır. Nitekim sürekli göç alan ve giderek daha da kozmopolit bir hal alan Kırıkkale, o yıllarda iş başına gelen belediye başkanlarının “ileriyi görememelerinden olsa gerek”, 50-100 bin nüfuslu bir köy oluvermiştir.

Altyapısı olmayan, şehircilik anlamında hiçbir yatırıma sahip olmayan Kırıkkale, o yıllara ilişkin yalnızca halkın ihtiyaçlarına özel girişimcilerin gayet doyurucu cevaplar verebildiği bir şehir olmakla övünebilir. Özellikle insanımızın kültürel ihtiyaçlarını karşılamak adına gayret eden şehrin ileri gelenleri, o yıllarda televizyon kültürünün de olmamasından kaynaklanan boşluğu bol miktardaki açık-kapalı sinema ve tiyatrolarla doldurmuş, çoğu işçi-memur halkın gece geç vakitlere kadar ailesiyle ya da arkadaşlarıyla birlikte hoşça vakit geçirebilmelerini sağlamışlardır.

Ancak 80’li yıllara gelindiğinde, siyasi ortamdaki gerginlik ve sürekli sokağa çıkma yasağı, ilerleyen zamanlarda Kırıkkale’de kalıcı hale gelmiş ve ne yazık ki birkaç yıl öncesine kadar da bu böyle sürmüştür. Her ne kadar resmi ya da kanuni olarak böyle bir yasak olmasa da artan işsizliğin ve bozulan ekonomik şartların sokaklara ittiği her yaştan insanımız yüzünden, bir zamanlar gece geç vakitlere kadar cıvıl cıvıl olan Kırıkkale sokakları, terörün yaşandığı şehirlerden daha ıssız bir hale gelmiştir.

1950-1970’li yıllara dair anılarını dinlediğimiz büyüklerimiz, gece geç vakitlere kadar bir bayanın bile yalnız başına, hiç rahatsız edilmeden dolaşabildiği bir Kırıkkale’den bahsederken, bu anlatılanlar bize hayal gibi geldi uzun yıllar. Çünkü bırakın bir bayanın yalnız başına dolaşmasını, erkek olarak bizler dahi yanımızda eşimiz, kardeşimiz ya da annemizle rahat rahat sokaklarımızı arşınlayamaz olduk. Yanında erkek olan bir bayanın bile rahatsız edildiği bir şehir olduk birkaç yıl öncesine kadar.

Çok şükür ki, üniversiteli sayısının artmasıyla birlikte, biraz olsun akşamları da yaşayan bir şehir haline gelen Kırıkkale’de, artık insanımızın az önce bahsettiğim konuda biraz daha rahat edildiğini gözlemleyebiliyoruz.

(Devamı Yarın)

  • Perşembe 21.8 ° / 3.4 ° Güneşli
  • Cuma 19.5 ° / 7.9 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cumartesi 22 ° / 7.5 ° Güneşli