Bu yazıda Kırıkkale iline ait bazı tarihi bilgilere yer verildikten sonra, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden hareketle Kırıkkale iline ait istatistiklere (nüfus, göç, doğum, ölüm, yaşam memnuniyeti, evlenme ve boşanma sayıları ve nedenlerine) değinilmiştir.
Kırıkkale´nin adının, şehrin 3 km kuzeyindeki Kırıkköyü ile kentin merkezindeki Kaletepe´ nin kısaltılarak birleştirilmesinden ortaya çıktığı söylenir. Bu ismin halk tarafından yakıştırıldığı kanaati yaygın olmakla beraber bölgenin ismi Osmanlı arşiv belgelerinde, şimdiki haliyle Kırıkkal´ a biçiminde geçmektedir. Kırıkkale il merkezi ve ona bağlı ilçe ve köyleri kapsayan yüzey araştırmalarında toplam 21 höyük ve düz iskân saptanmıştır. Bu merkezlerden toplanan seramik örneklerinin değerlendirilmesi sonucu bölgenin Kızılırmak kavsi dışında kalan alanda Neolitik Çağ ve sonrası, Kızılırmak kavsi içinde kalan alanda ise bu dönemi takip eden Kalkolitik Çağı, Eski Tunç Çağı, Assur Ticaret Kolonileri Çağı Hitit İmparatorluk Çağı (zayıf), Frig ve Hellenistik-Roma Çağları ile Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait yerleşim birimleri ve bu dönemlerin kültürlerini yansıtan kalıntılar saptanmıştır.
Kırıkkale´de 1991 yılında Silahsan bünyesinde kurulmuş olan Silah Müzesi, 15. ve 20.yy. arasında Osmanlı ve Avrupa ülkelerine ait silahlardan oluşmaktadır. Tophane´den Anadolu´nun çeşitli yerlerinden ve askeri fabrikalardan bu silahlar ve tarihi özellikleri tespit edildikten sonra müzede dizayn edilerek, özel bir salonda teşhir edilmektedir. Uzun bir tarihi geçmişi olan Kırıkkale´nin, ipek Yolu´nun güzergâhında oluşu, Evliya Çelebi´ninSeyahatnamesi´ nde Yahşihan ve Sulakyurt ilçelerinden övgüyle bahsetmesi tarih ve kültür turizmi açısından önemini anlamaya yeterlidir.
Orta Anadolu Bölgesinde yer alan Kırıkkale, 4 575 km²´lik (göller dahil) yüzölçümü ile Türkiye yüzölçümünün %0,5?ine denk gelmektedir. Kırıkkale´de 9 ilçe, 11 belediye ve 185 köy bulunmaktadır. (2014 ADNKS )
Kırıkkale ilinin nüfusu, 2014 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre 271 092 kişidir. Nüfusun 234 104 kişisi şehirlerde yaşarken, 36 988 kişisi bucak ve köylerde yaşamaktadır. İl merkezi nüfusu 189 044´dür. Kırıkkale´nin en çok göç aldığı illerin başında 5 190 kişi ile Ankara yer alırken; Ankara´yı 801 kişi ile İstanbul ve 534 kişi ile Kırşehir izlemiştir. En az göçü ise 3 kişi ile Kilis ilinden almıştır. En çok göç verdiği iller ise; Ankara´ya 10 142 kişi, İstanbul´ a 1 118 kişi; en az göç verdiği il ise 9 kişi ile Ardahan olmuştur.
TÜİK 2014 yılı Doğum İstatistiklerine göre; Kırıkkale´de 2013 yılında 3 312 olan doğum sayısı 2014 yılında 3 320 ´ye ulaşmıştır. 3 320 doğumun 1 684´ü erkek bebek 1636´sını ise kız bebek oluşturmuştur. Kırıkkale´de gerçekleşen doğumların aylara göre dağılımına baktığımızda en çok doğum yapılan ay 324 bebekle Temmuz ayı olurken; en az doğum gerçekleşen ay 203 bebekle Aralık ayı olmuştur.
TÜİKHayat Tabloları 2013 verilerine göre Doğuşta beklenen yaşam süresi(yeni doğmuş bir bireyin yaşamı boyunca belirli bir dönemdeki yaşa özel ölümlülük hızlarına maruz kalması durumunda yaşaması beklenen ortalama yıl sayısıdır), Türkiye geneli için toplamda 76,3; erkeklerde 73,7 ve kadınlarda 79,4 yıldır. Doğuşta beklenen yaşam süresi Kırıkkale´de toplamda 76,6; erkeklerde 74,2 ve kadınlarda 79,0´dır.
TÜİK 2014 yılı Ölüm İstatistiklerine göre; Kırıkkale´de toplamda 1 868 ölümden 994´ ü erkek, 874´ ü kadınlardan oluşmuştur. Yaş grubuna göre ölümlerde en çok ölüm 908 kişiyle 75+ yaşta, en az ölüm ise 4 kişiyle 5-9 yaş aralığında olmuştur. Bebek ölüm hızı ise; (Belli bir yıl içinde her 1 000 canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısı) 2013 yılında binde 10,0 iken 2014 yılında binde 14,5´ e yükselmiştir. 5 yaş altı ölüm hızında ise 2013 yılında binde 12,7 iken 2014 yılında binde 16,9 olarak gözlenmiştir.
TÜİK 2013 yılı Yaşam Memnuniyeti Anketi sonuçlarına göre; Kırıkkale´nin %75,5´ i mutlu, %16,1´i orta, %8,4´ ü ise kendilerini mutsuz olarak görmektedir. Kırıkkale´de mutlu kadınların oranı %77,5 ve mutlu erkeklerin oranı %73,4´ dür. Mutsuz kadınların oranı %7,8 ve mutsuz erkeklerin oranı %9,2´ dir. Evlilerin %77,8´ i mutlu, %15,1´ i orta ve %7,1´ i ise kendilerini mutsuz olarak değerlendirirken; evli olmayanlarda bu oranlar %70,0´ ı mutlu, %18,4? ü orta, %11,6´ sı ise kendilerini mutsuz olarak görmüşlerdir. Kırıkkale´ de mutluluk kaynağı kişiler içerisinden kendilerini en çok ?ailelerinin? mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı %77,4 ve mutluluk kaynağı değerler içerisinden kendilerini en çok ?sağlıklı olmanın? mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı %74,2´dir.
TÜİK 2014 yılı Evlenme ve Boşanma İstatistikleri sonuçlarına göre; Kırıkkale´de evlenme oranlarında bir önceki yıla göre %4,9 azalış olmuştur. 2014 yılında Kırıkkale´de2 303 çift evlenmiştir. Cinsiyete göre evlenme yaşına baktığımızda; kadınlarda Türkiye ortalamasında 23,7 iken Kırıkkale´de 22,5 ve erkeklerde Türkiye ortalaması 26,9 iken Kırıkkale´de 26,0´dır. Boşanma sayılarında ise bir önceki yıla göre %9,0 artış olmuştur.2014 yılında Kırıkkale´de 607 çift boşanmıştır. Erkeklerde en fazla boşanma yaşanan yaş grubu 135 kişi ile 30-34 yaş grubudur. Kadınlarda ise; 120 kişi ile 25-29 yaş grubu olmuştur. En az boşanma erkeklerde 3 kişi ile bilinmeyen yaş grubunda; kadınlarda ise 8 kişi ile bilinmeyen yaş gruplarında görülmüştür. Boşanma nedenlerine baktığımızda Türkiye´de olduğu gibi Kırıkkale´de de ilk sırada geçimsizlik nedeni ile boşanma göze çarpmaktadır.604 çift geçimsizlikten, 2 çift bilinmeyen nedenlerden ve 1 çift ise cürum ve haysiyetsizlik nedeniyle boşanmıştır.
M. Meriç ÖZEN/Sosyolog
