Dün: Evlendik Mutluyuz, Bugün: Anlaşamıyoruz, O Halde Ayrılalım?

Toplumun en temel kurumlarından biri olan aile evlilik müessesesiyle başlarken; boşanmayla aile müessesesi son bulmaktadır. Fertlerin, evliliği sürdürmeye yönelik tüm çabalarının başarısızlıkla sonuçlanması ve tek çıkar yolun boşanma olarak görülmesiyle ailede yıkım başlamaktadır. Aileleri yıkıma götüren boşanma olgusu, nedenleri ve sonuçları bakımından önemle irdelenmesi gereken konulardandır. Artan boşanma vakalarını; hızlı kentleşme, kadınların daha aktif olarak iş hayatında yer edinmeleri, aile içindeki rollerin büyük oranda değişmesi, eski adetlerin yıkıma uğraması ve boşanmanın da evlenme kadar doğal bir olay olduğu bilincinin fertlere ulaşması ve de eşler arasında oluşan iletişim eksikliklerinin oluşturduğunu söyleyebilmekteyiz.

İstatistikler Ne Diyor?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2002 yılına kadar derlenen evlenme ve boşanma istatistikleri, 2003 yılından itibaren Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) verileri kullanılarak yıllık olarak yayımlanmaktadır. ?Evlenme ve Boşanma İstatistikleri? haber bülteni ise, 2007 yılından itibaren yıllık, 2010 yılından itibaren yıllık ve üçer aylık dönemler halinde yayımlanmış olup, 2013 yılından itibaren yıllık olarak yayımlanmaktadır. TÜİK 2014 yılı Evlenme ve Boşanma İstatistiklerinden hareketle olay yerine göre boşanma, olay yerine ve yaş grubuna göre boşanmalar, olay yerine göre kaba boşanma hızı, evlilik süresine göre boşanma sayıları ve boşanma nedenleri irdelenmiştir.

Boşanma Sayıları

2014 yılında en çok boşanan illerde ilk sırayı 28 bin 907 çift ile İstanbul alırken; İstanbul´ u 11 bin 359 çift ile Ankara, 11 bin 069 çift ile İzmir, 6 bin 212 çift ile Antalya ve 5 bin 141 çift ile Bursa izlemiştir. En az boşanma olayı yaşanan iller ise; Hakkâri´ de 31 çift, Bayburt ve Ardahan´da 64 çift, Bitlis´te 76 çift ve Siirt´te 84 çift olmuştur.TR71 bölgesi (Nevşehir, Kırşehir, Aksaray, Kırıkkale, Niğde) içinde ilk sırayı 770 çift ile Aksaray almıştır. Aksaray´ı 607 çift ile Kırıkkale, 538 çift ile Nevşehir, 461 çift ile Niğde ve 375 çift ile Kırşehir izlemiştir.

Kaba Boşanma Hızı

Kaba Boşanma Hızı; belli bir yıl içinde her 1000 nüfus başına düşen boşanma sayısını ifade etmektedir. Buna göre kaba boşanma hızının 2014 yılında en yüksek olduğu il binde 2,87 ile Antalya olurken; Antalya´yı binde 2,72 ile İzmir, binde 2,53 ile Muğla izlemiştir. Kaba boşanma hızının en düşük olduğu il ise binde 0,11 ile Hakkâri olmuştur. Hakkâri ´yi binde 0,21 ile Şırnak, binde 0,22 ile Bitlis izlemiştir. TR71 bölgesi içinde kaba boşanma hızının en yüksek olduğu il 2013 yılında olduğu gibi 2014 yılında da Kırıkkale olmuştur. 2014 yılı kaba boşanma hızında binde 2,22 olan Kırıkkale´ yi binde 2,02 ile Aksaray, binde 1,89 ile Nevşehir,  binde 1,71 ile Kırşehir ve binde 1,36 ile Niğde izlemiştir.

Yaş Grubuna Göre Boşanmalar

Erkeklerde en az boşanma 199 kişiyle 16-19 yaş grubuyken; kadınlarda en az boşanma ise 2 bin 399 kişiyle 60+ yaş grubudur. Hem erkeklerde hem de kadınlarda en çok boşanma yaşanan yaş grubunu ise 30-34 yaş grubu oluşturmuştur.TR71 bölgesinde ise; en az boşanma erkeklerde 8 kişi ile 16-19 yaş grubunda, kadınlarda ise 35 kişi ile 55-59 yaş grubunda görülmüştür. En çok boşanma erkeklerde 641 kişi ile 30-34 yaş grubunda; kadınlarda ise 594 kişi ile 25-29 yaş grubunda görülmüştür.

Evlilik Süresine Göre Boşanmalar

Boşanmaların 2014 yılında %39,6´sı evliliğin ilk 5 yılında, %21,8´i ise evliliğin 6-10 yılı içerisinde gerçekleşmiştir. Evliliklerini 1 yıldan az süreyle sonlandıran illerin başında 535 çift ile İstanbul olurken; İstanbul´u 338 çift ile İzmir, 219 çift ile Kayseri, 200 çift ile Bursa izlemiştir. Bu süre içinde en az boşanma ise; Artvin ve Muşta 2 çift; Bayburt, Ardahan ve Tunceli´de 1 çift boşanmıştır. Daha uzun evliliklerde(16+ yıl) boşanmalar ise; İstanbul 7 bin 853 çift ile yine ilk sırada yer almaktadır. İstanbul´ u 2 bin 871 çift ile İzmir,1 576 çift ile Antalya, 1 340 çift ile Bursa izlemiştir. Bu süre içinde en az boşanma ise; Bayburt´ ta 8 çift ve Ardahan´da 9 çift boşanmıştır.TR 71 Bölgesinde ise; toplamda en az boşanma 375 çift ile Kırşehir´ de, en çok boşanma ise 770 çift ile Aksaray´da olmuştur. Evliliklerini 1 yıldan az süreyle sonlandırmada; Aksaray ilk sırada yer alırken, en az boşanma Niğde´ de görülmüştür. Evliliğin ilk 5 yılı içinde en çok boşanma Aksaray´ da,  en az boşanma Kırşehir´ de görülmüştür. Daha uzun evliliklerde (16+ yıl) boşanma ise; Kırıkkale ilk sırada, Kırşehir son sırada yer almıştır.

Boşanma Nedenleri

Ülkemizde boşanan 130 bin 913 çiftten; 126 bin 732 çifti şiddetli geçimsizlikten, 2 bin 466 çifti bilinmeyen nedenlerden, 1 280 çifti diğer nedenlerden, 200 çift terk nedeniyle, 107 çift zina nedeniyle, 61 çift akıl hastalığından, 36 çift cürüm ve haysiyetsizlikten, 31 çift cana kast ve pek fena muamele nedeniyle evliliklerini sonlandırmışlardır. TR 71 Bölgesi içinde; Kırıkkale´ de 607 boşanmanın 604´ ünün, Aksaray´ da 770 boşanmanın 762 ´sinin, Niğde´de 461 boşanmanın 431´i, Nevşehir´de 538 boşanmanın 442´si ve Kırşehir´de 375 boşanmanın 374´ünü şiddetli geçimsizlik oluştururken; cana kast ve pek fena muamele ile akıl hastalığı nedeni ile boşanma TR 71 bölgesinde görülmemiştir.

Boşanma Nedeni Şiddetli Geçimsizlik Değil, Şiddetli İletişimsizlik!

Sosyal bir problem olarak tanımlanan boşanma; ülkemizde bir önceki yıla göre artış göstererek 2014 yılında 130 bin 913 çiftin boşanmasıyla sonuçlanmıştır. Boşanmaların artış göstermesinde tek bir nedenden söz etmek çoğu zaman mümkün olmamakla birlikte, adliye koridorlarında sıkça telaffuz edilen ?şiddetli geçimsizlik? boşanma nedenleri arasında artan bir eğilim göstermektedir. Boşanan 130 bin 913 çiftten 126 bin 732 çiftin evliliği şiddetli geçimsizlik nedeniyle bitmiştir. Birçok evliliğin bitmesinde neden gösterilen şiddetli geçimsizliğin temelinde iletişimsizliğin yattığını söyleyebiliriz. Eşlerde evlilikle başlayan karı-koca ve aile olma bilinci yapılan iletişim hatalarıyla giderek zayıflamakta, eşler birbirini yeteri kadar dinlememekte ve birbirlerinin haklarını çiğneyerek görmemezlikten gelmeye başlamalarıyla boşanma düşüncesinin tohumları atılmış olmaktadır. Boşanma, aile içinde evlilik sürecinin sonunu getiren bir noktadır. Bu aşamaya gelmeden çiftlerin, aralarındaki sorunlarla baş etmeyi öğrenmesi ve boşanmaya neden olacak iletişim hatalarının farkına varması oldukça önem taşımaktadır.