TESPİT EDİLMESİ ZOR ÖLÜMCÜL BİR GAZ
İl Sağlık Müdürü Mustafa Uzun, insanoğlunun temel ihtiyaçları arasında bulunan barınma ihtiyacını karşılarken vücut ısısını koruyabilmek amacıyla yaktığı soba ve benzeri cihazların kullanımı esnasında bazen yanlış bildiği bazen de doğrusunu bildiği halde uygulamadığı kurallar olduğunu ifade etti. Bu kurallara riayet edildiği takdirde hayat kurtarıcı bir yönü olduğunun da bilindiğini anlatan Uzun, “Kömür, petrol, doğal gaz ve odun gibi yapısında karbon bulunduran yakıtların tam olarak yanmaması sonucu oluşan yada meydana gelen yanmada duman içerisinde tespit edilen bir gaz türü olan karbonmonoksit gazı bazı durumlarda üzücü olaylara neden oluyor. Karbonmonoksit, ülkemizde ısınma amaçlı yakılan soba ve benzeri cihazlarda, araçlarda ve çeşitli sanayi kuruluşlarında yakıtların gerekli özen gösterilmeden kullanılması nedeniyle, yanmanın olması gerektiği şekilde tam olarak gerçekleşememesi durumunda ortaya çıkan kokusuz, renksiz tespiti edilmesi zor ve bir o kadar da ölümcül bir gazdır.” dedi.
EN YAKIN SAĞLIK KURULUŞUNA BAŞVURULMALI
İl Sağlık Müdürü Uzun, her yıl havaların soğumasıyla birlikte soba kullanımına bağlı olarak artan sobadan zehirlenme diye tabir edilen ancak esasında karbonmonoksit gazının neden olduğu zehirlenme vakaları ile karşılaşılmakta olduğunu hatırlattı. Bu tür zehirlenmelerde belirtilerin her birey için tam olarak aynı olmadığına dikkat çeken Uzun, şu bilgileri verdi; “Kişilerde ortaya çıkan belirtiler genellikle şiddetli baş ağrısı, güçsüzlük ve halsizlik, baş dönmesi, görme kaybı, unutkanlık, solunum zorluğu ve dudaklarda morarma, vücutta uyuşma, bayılma, denge bozukluğu, huzursuzluk. Kişide yukarıda belirtilen etkilerin gerçekleştiğinin görülmesi üzerine öncelikle bulunulan ortam havalandırılmalı mümkünse zehirlenen şahıs ortamdan açık havaya çıkarılmalıdır. Kişi yürütülmemeli ve gereksiz hareketlerden kaçınılarak vücudun oksijen ihtiyacı artırılmamalıdır. Vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmalı ve olayın nasıl olduğu, zehirlenen kişinin uğraş alanları hakkında bilgiler aktarılarak en uygun müdahale şeklinin belirlenmesine yardımcı olunmalıdır.”
10 DERECELİK AÇI İLE TAKILMALI
Uzun, en değerli varlığımız olan ailemiz ve diğer sevdiklerimizi riske atmamak için alınacak küçük tedbirlerin sorunu ortadan kaldıracağını belirterek, neler yapılacağı konusunda 4 ana başlıkta bilgi verdi. Soba ve yakıtlarla ilgili dikkat edilecek hususlar şöyle: Soba kullanılan evlerde sobanın yerleştirildiği alan belirlenirken etrafa zarar vermemesi için en uygun yer belirlenmeli, soba duvardan en az 50 santimetre ve en çok 150 santimetre uzaklığa kurulmalı. Yanan yada yanmış sobalara üstten kömür takviyesi yapılmamalı. Ev içinde ve kapalı diğer alanlarda kesinlikle bacasız ısınma sistemleri kullanılmamalı (elektrikli ısıtıcılarda dahi oda havalandırılmasına dikkat edilmeli ve çocukların zarar görmemesi için tedbirler alınmalı). Yakıt olarak kalorisi yüksek ve kaliteli yakıtlar tercih edilmeli kumaş atığı, kauçuk, lastik, elyaf, atık yağ gibi maddeler kullanılmamalıdır. Baca ve borularla ilgili dikkat edilecek hususlar; yeterli duman çıkışı sağlamak için borular baca deliğine doğru 10 derecelik açı ile takılmalı”
MENFEZLERİN AÇIK TUTULMASI
“Çok fazla dirsek ve boru kullanımı bacanın çekim gücünü azaltacağından fazla boru ve dirsek kullanılmamalı. Boruların delik olmamasına dikkat edilmeli, dirsek ve boruların eklem yerlerinin tam olarak birbirine geçmesine dikkat edilmeli. Bacaların her yıl düzenli olarak uzman kişilerce bakımının yapılması sağlanmalı. Bacalar çatıdan 1 metre yüksekte olmalı ve en yakın binadan 6 metre uzaklıkta kurulmalı. Kombi ve şofben kullanımında dikkat edilecek hususlar; Mümkün olduğunca iç mekanlarda bu cihazların kullanılmaması. İç mekana kurulumu zorunlu olanlarda havalandırma menfezleri bulundurulması ve sürekli açık tutulması.
GAZ BAĞLANTILARI YAPILMALI
Bacalı sistemler yerine hermetik (yanma odası atmosfere tam kapalı dışarı ile bağlantısı bulunmayan) sistemli çalışan cihazlar tercih edilmeli. Banyo ve mutfakta kullanılan şofbenlerin ortamdaki oksijeni tüketmesi nedeniyle havalandırma pencerelerinin açık tutulması. Karbonmonoksit gazının gözle tespiti mümkün olmadığından ev içerisinin sık sık havalandırılmasının alışkanlık haline getirilmesi. Kombi ve şofbenlerin yetkili ve uzman kişilerce düzenli olarak bakımlarının yaptırılması. Cihazların elektrik ve gaz bağlantılarının uzman personel tarafından yapılması.
BROŞÜR DAĞITIMI YAPILIYOR
Aile fertlerinin banyo ihtiyacını karşılarken giriş ve çıkışlarda birbirlerini haberdar etmeleri olumsuzluklara karşı tedbir almaları. Kapalı otopark, garaj, uzun tünel alanlarında dikkat edilecek hususlar; Yeterince havalandırması bulunmayan kapalı otopark vb. yerlerde uzun süre kalmaktan kaçınılmalı. Araçlar bu alanlarda çalışır durumda bırakılmamalı. Çocukların oyun oynamak için bu gibi yerleri kullanmalarına engel olunmalıdır. Öte yandan toplum destekli poliste görev aldıkları mahallelerde sobadan zehirlenmelerin önüne geçmek amacıyla ailelere bilgiler vererek, broşür dağıtımı yaparak uyarılarda bulunuyor.
